Tết Nguyên Đán là gì? Thời gian diễn ra, nguồn gốc và ý nghĩa

Tết Nguyên Đán hay Tết cổ truyền của dân tộc Việt Nam là những ngày đầu tiên của năm mới âm lịch. Đây là lễ hội quan trọng nhất trong năm và là dịp mà mọi người được sum họp với gia đình, người thân để cùng nhau đón chào một năm mới. Tết Nguyên Đán không chỉ đơn thuần là một ngày lễ lớn mà còn mang trong mình những giá trị văn hóa sâu sắc và ý nghĩa tinh thần lớn lao đối với người Việt.

1. Tết Nguyên Đán là gì?

Tết Nguyên Đán là lễ hội truyền thống lớn nhất trong năm của người Việt Nam. Đây là dịp để mọi người tạm gác lại những bộn bề của cuộc sống, cùng nhau sum vầy bên gia đình và cầu chúc cho một năm mới an lành và hạnh phúc.

Tết Nguyên Đán cũng là dịp để người Việt thể hiện lòng biết ơn, kính trọng đối với tổ tiên, ông bà, cha mẹ. Trong những ngày Tết, các gia đình thường tổ chức cúng lễ, thắp hương, cầu mong ông bà tổ tiên phù hộ cho gia đình được bình an và gặp nhiều may mắn.

Ngoài ra, Tết Nguyên Đán còn là lúc để  gắn kết tình cảm gia đình, xóm làng. Trong những ngày này, mọi người thường quây quần bên nhau, cùng nhau ăn uống, trò chuyện và vui chơi. Đây là dịp để mọi người thắt chặt tình cảm yêu thương và sự đoàn kết.

Tết Nguyên Đán là dịp lễ lớn nhất và quan trọng nhất trong năm 
Tết Nguyên Đán là dịp lễ lớn nhất và quan trọng nhất trong năm

2. Thời gian diễn ra Tết Nguyên Đán

Từ xa xưa, Tết Nguyên Đán đã được coi là ngày đầu tiên của năm mới theo âm lịch. Cụ thể theo lịch âm, ngày Tết cổ truyền này sẽ diễn ra từ ngày mùng 1 đến ngày mùng 3. Thời gian này thường rơi vào khoảng cuối tháng 1 đến giữa tháng 2 dương lịch, tùy thuộc vào việc tính toán theo chu kỳ của mặt trời và mặt trăng.

Trong những ngày Tết, người Việt Nam thường có những hoạt động như: dọn dẹp nhà cửa, sắm sửa đồ đạc mới, chuẩn bị mâm cúng Tết, đi chúc Tết, thăm xuân, mừng tuổi ông bà… Tết Nguyên Đán là dịp để mọi người cùng nhau ôn lại những kỷ niệm cũ, thắt chặt tình cảm gia đình và bạn bè, hướng tới một năm mới tốt đẹp hơn.

3. Nguồn gốc của Tết Nguyên Đán

Nguồn gốc Tết Nguyên Đán vẫn còn là một vấn đề gây tranh cãi, nhưng có hai giả thuyết chính được nhiều người chấp nhận.

Giả thuyết thứ nhất cho rằng Tết Nguyên Đán có nguồn gốc từ Trung Quốc và được du nhập vào Việt Nam trong thời kỳ Bắc thuộc. Theo giả thuyết này, dịp Tết cổ truyền này được bắt nguồn từ lễ hội Nguyên Tiêu của người Trung Quốc, là dịp để người dân tưởng nhớ tổ tiên, cầu mong một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

Có giả thuyết cho rằng Tết Nguyên Đán bắt nguồn từ sự tích bánh chưng bánh dày
Có giả thuyết cho rằng Tết Nguyên Đán bắt nguồn từ sự tích bánh chưng bánh dày

Giả thuyết thứ hai cho rằng Tết Nguyên Đán có nguồn gốc từ chính Việt Nam, từ thời kỳ vua Hùng dựng nước. Theo giả thuyết này, Tết âm được bắt nguồn từ sự tích bánh chưng bánh dày, là dịp để người Việt tưởng nhớ công ơn của tổ tiên, cầu mong một năm mới ấm no, hạnh phúc.

Dù nguồn gốc có từ đâu, thì Tết Nguyên Đán vẫn là một ngày lễ thiêng liêng, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam. 

4. Ý nghĩa của dịp Tết Nguyên Đán

Ý nghĩa của Tết Nguyên Đán như thế nào? Ngày Tết cổ truyền này mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam. Nó là dịp để mọi người cùng nhau tận hưởng không khí vui tươi, phấn khởi của mùa xuân mới, cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng. Ngoài ra, nó cũng có nhiều ý nghĩa sâu sắc, cả về mặt tâm linh, văn hóa và xã hội, cụ thể như sau:

  • Về mặt tâm linh, đây là dịp để người Việt Nam tưởng nhớ tổ tiên, cầu mong sự phù hộ của các vị thần linh và mong ước một năm mới bình an, may mắn.
  • Về mặt văn hóa, Tết Nguyên Đán cũng là dịp để gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam. 
  • Về mặt xã hội, đây là thời điểm để mọi người sum vầy, thắt chặt tình cảm gia đình và bạn bè. 
Tết Nguyên Đán là dịp để mọi người trong gia đình được sum vầy 
Tết Nguyên Đán là dịp để mọi người trong gia đình được sum vầy

5. Những phong tục, tập quán ngày Tết Nguyên Đán của người Việt

Trong những ngày Tết cổ truyền, người Việt có nhiều phong tục, tập quán đặc sắc, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Những phong tục này đã được gìn giữ và phát huy qua bao thế hệ, trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người Việt, chẳng hạn như:

Dọn dẹp nhà cửa

Những ngày giáp Tết, người Việt thường tất bật dọn dẹp nhà cửa, trang hoàng nhà cửa thật sạch sẽ, tươm tất để đón một năm mới. Đây là một cách để xua tan những điều xui xẻo của năm cũ, đón chào một năm mới với những điều mới mẻ, may mắn. 

Gói bánh chưng, bánh tét

Bánh chưng, bánh tét là món ăn truyền thống không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên Đán của người Việt. Những ngày giáp Tết, người Việt thường cùng nhau gói bánh chưng, bánh tét để đón Tết. Đây là một hoạt động mang rất nhiều ý nghĩa và để lại ký ức đẹp trong lòng của mỗi người 

Mọi người thường cùng nhau gói bánh chưng bánh tét để chuẩn bị đón Tết 
Mọi người thường cùng nhau gói bánh chưng bánh tét để chuẩn bị đón Tết

Mọi người thường cùng nhau gói bánh chưng bánh tét để chuẩn bị đón Tết 

Cúng ông Công ông Táo

Người Việt thường tổ chức cúng ông Công, ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp Âm lịch hàng năm. Trong ngày này, các gia đình sẽ dọn dẹp bếp sạch sẽ, mua cá vàng, quần áo, giấy tiền vàng mã về cúng để tiễn ông Công, ông Táo về trời và báo cáo mọi việc của gia chủ trong một năm qua với Ngọc Hoàng. 

Cúng tất niên

Vào những ngày cuối năm, các gia đình thường tổ chức cúng tất niên để tạ ơn tổ tiên, thần linh đã phù hộ cho gia đình trong suốt một năm qua. Mâm cúng tất niên thường có đầy đủ các món ăn truyền thống như bánh chưng, bánh tét, thịt gà, thịt lợn, xôi, chè,… 

Cúng giao thừa

Giao thừa là thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Đây là thời khắc quan trọng nhất trong dịp Tết Nguyên Đán. Vào thời khắc này, các gia đình thường tập trung bên nhau để cúng giao thừa, cầu mong cho một năm mới bình an.

Đoàn tụ gia đình 

Tết Nguyên Đán là dịp để con người được sum vầy, đoàn tụ bên gia đình, người thân. Trong những ngày Tết, mọi người thường quây quần bên nhau, cùng nhau ăn uống, trò chuyện và vui chơi. 

Chúc Tết và mừng tuổi 

Một trong những phong tục không thể thiếu trong  ngày Tết đó là chúc Tết và mừng tuổi. Những ngày đầu năm mới, mọi người sẽ dành tặng nhau những lời chúc tốt đẹp và trao cho nhau những bao lì xì đỏ may mắn ngày Tết. 

Con cháu chúc Tết cha mẹ ông bà và được nhận lì xì ngày Tết 
Con cháu chúc Tết cha mẹ ông bà và được nhận lì xì ngày Tết

Viếng thăm mộ tổ tiên

Vào dịp Tết Nguyên Đán, người Việt thường viếng thăm mộ tổ tiên để thể hiện lòng thành kính, biết ơn đối với những người đã khuất. Đây là một cách để con cháu tưởng nhớ đến công lao của ông bà, cha mẹ, tổ tiên. 

Đi chùa, lễ Phật

Đi chùa, lễ Phật là một hoạt động tâm linh không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên Đán của người Việt. Đây là dịp để con người cầu mong cho một năm mới bình an, may mắn với sức khỏe dồi dào. 

6. Những món ăn truyền thống trong ngày Tết Nguyên Đán

Bên cạnh các phong tục tập quán, những món ăn truyền thống trong ngày Tết Nguyên Đán cũng là một nét đẹp văn hóa đặc trưng của người Việt. Trong đó, những món phổ biến nhất trên mâm cơm của người Việt  gồm:

Bánh chưng, bánh tét

Bánh chưng, bánh tét là món ăn truyền thống không thể thiếu trong ngày Tết Nguyên Đán của người Việt. Bánh chưng được làm từ gạo nếp, đậu xanh, thịt lợn, gói trong lá dong và luộc chín. Bánh tét được làm từ gạo nếp, đậu xanh, thịt lợn, gói trong lá chuối và luộc chín. Hai loại bánh này mang ý nghĩa hòa hợp âm dương, thể hiện ước vọng của con người về một năm mới mưa thuận gió hòa, vạn vật sinh sôi nảy nở.

Thịt kho tàu

Thịt kho tàu cũng là món ăn ngày Tết được chế biến từ thịt lợn kho với nước mắm, đường, hành, tiêu, ớt, tỏi và trứng gà hoặc trứng vịt. Thịt kho tàu có màu nâu sậm, thơm ngon và béo ngậy. Món ăn này mang ý nghĩa của sự no đủ, sung túc và bền vững.

Mâm cơm trong những ngày Tết của người Việt 
Mâm cơm trong những ngày Tết của người Việt

Xôi gấc

Xôi gấc là món ăn truyền thống thường có mặt trong mâm cỗ Tết của người Việt. Xôi gấc được làm từ gạo nếp, gấc, đường, muối. Gấc có màu đỏ tươi, tượng trưng cho may mắn, hạnh phúc. Xôi gấc mang ý nghĩa cầu mong cho một năm mới an lành, may mắn, thịnh vượng.

Nem chua

Nem chua là món ăn đặc trưng của miền Bắc. Nem chua được làm từ thịt lợn, bì lợn, thính gạo, lá đinh lăng, lá sung,… Nem chua có vị chua chua, cay cay, thơm ngon, ăn kèm với lá sung, lá đinh lăng.

Lạp xưởng

Lạp xưởng là món ăn đặc trưng của miền Nam. Lạp xưởng được làm từ thịt lợn, rượu, đường, tiêu,… Lạp xưởng có vị thơm ngon, đậm đà, thường được ăn kèm với dưa chua, rau sống.

Chả giò

Chả giò là món ăn phổ biến trong ngày Tết của người Việt. Chả giò được làm từ thịt lợn, tôm, nấm hương, mộc nhĩ,… Chả giò có vị thơm ngon, giòn rụm, thường được ăn kèm với nước tương, tương ớt.

7. Giới thiệu Grand World: địa điểm du xuân gần Hà Nội cho dịp Tết

Nếu bạn đang tìm kiếm một địa điểm du xuân vừa gần Hà Nội, vừa có nhiều hoạt động vui nhộn, hấp dẫn và đầy ý nghĩa, thì Grand World (Hưng Yên) là lựa chọn hoàn hảo cho bạn. Đây là siêu quần thể ẩm thực, vui chơi, giải trí, mua sắm rộng lớn nằm cách thủ đô chỉ khoảng 20 km.

Grand World là nơi diễn ra Hội chợ Xuân 2024 siêu hoành tráng 
Grand World là nơi diễn ra Hội chợ Xuân 2024 siêu hoành tráng

Hội chợ Xuân 2024 tại Grand World (Hưng Yên) hứa hẹn sẽ mang đến cho du khách những trải nghiệm khó quên. Tại đây không chỉ trang trí nhiều hoa xuân và tiểu cảnh đẹp mắt mà còn có rất nhiều hoạt động chào đón năm mới, trò chơi dân gian và các workshop thú vị cùng nhiều sự kiện hấp dẫn đang chờ đón bạn.

Grand World (Hưng Yên) là địa điểm du xuân gần Hà Nội hoàn hảo cho dịp Tết Giáp Thìn 2024 mà bạn không nên bỏ lỡ. Hãy đến Grand World (Hưng Yên) để trải nghiệm những giây phút tuyệt vời nhất cùng gia đình và bạn bè. Chúc bạn sẽ có một kỳ nghỉ Tết vui vẻ và ấm áp bên những người thân!

Bài viết liên quan

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *